Niektóre węglowodany są dobre dla serca

Relacja

Martínez-Gonzáles MA, Fernandez-Lazaro CI, Toledo E i in. Zmiany jakości węglowodanów i towarzyszące im zmiany czynników ryzyka sercowo-naczyniowego: analiza podłużna w randomizowanym badaniu PREDIMED-Plus.Jestem J Clin Nutr. 2020;111(2):291-306.

Projekt

Analiza prospektywna. Wieloośrodkowe, randomizowane badanie dotyczące prewencji pierwotnej (badanie PREDIMED-PLUS).

Uczestnik

Kohorta badania PREDIMED obejmującego 5373 dorosłych Hiszpanów z nadwagą/otyłością (wskaźnik masy ciała [BMI] 27–40 kg/m2)²) z zespołem metabolicznym i bez chorób układu krążenia w wywiadzie. Mężczyźni biorący udział w badaniu mieli od 55 do 75 lat, a kobiety od 60 do 75 lat.

Oceniono parametry badania

Naukowcy losowo przydzielili uczestników do grupy kontrolnej lub grupy interwencyjnej. Grupa kontrolna otrzymała instrukcje i porady dotyczące przestrzegania diety śródziemnomorskiej. Grupa interwencyjna otrzymała instrukcje i porady dotyczące przestrzegania diety śródziemnomorskiej o ograniczonej wartości energetycznej, która skupiała się na zmniejszeniu spożycia kalorii o 500 do 1000 kcal dziennie i ograniczeniu rafinowanych źródeł węglowodanów. Badacze przeprowadzili wśród uczestników kwestionariusz dotyczący częstotliwości stosowania diety na początku badania, po 6 i 12 miesiącach; na tej podstawie obliczyli spożycie energii i składników odżywczych dla każdego pacjenta.

Dla każdego uczestnika badacze obliczyli wskaźnik jakości węglowodanów (CQI) na podstawie spożycia błonnika, indeksu glikemicznego spożywanej żywności, stosunku węglowodanów pełnoziarnistych do pełnoziarnistych oraz stosunku węglowodanów stałych do węglowodanów stałych i płynnych.

Po 6 i 12 miesiącach badacze oceniali także uczestników grupy interwencyjnej w 17-punktowej skali przestrzegania przyjętej diety.

Podstawowe miary wyniku

Pierwszorzędowym punktem końcowym tego badania była zmiana masy ciała po 6 i 12 miesiącach. Drugorzędowe punkty końcowe obejmowały zmiany obwodu talii, ciśnienia krwi, poziomu glukozy we krwi, hemoglobiny A1c i poziomu lipidów we krwi.

Kluczowe spostrzeżenia

Ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy z największą zmianą CQI odnotowali największe zmniejszenie masy ciała, obwodu talii i ciśnienia krwi. Po 6 miesiącach w tej grupie wystąpiły również bardziej znaczące zmiany w poziomie trójglicerydów, cukru we krwi i hemoglobiny A1c. Po 12 miesiącach poprawa ta utrzymywała się, z dodatkową poprawą stosunku cholesterolu całkowitego do cholesterolu lipoprotein o dużej gęstości (HDL). Ogólnie rzecz biorąc, uczestnicy grupy interwencyjnej mieli większą zmianę w CQI niż uczestnicy grupy kontrolnej.

Implikacje praktyczne

Wiele badań wykazało, że dieta śródziemnomorska jest lepszym planem długoterminowej utraty wagi i zdrowia układu sercowo-naczyniowego. W tym roku opublikowano kilka dużych metaanaliz porównujących utratę masy ciała i zmiany wskaźników sercowo-naczyniowych w przypadku wielu bardziej powszechnych planów odchudzania. W jednym przeglądzie porównano diety śródziemnomorskie, paleolityczne, z okresowym ograniczeniem energii, nordyckie, wegetariańskie, DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension), diety portfolio, niskowęglowodanowe, wysokobiałkowe, niskotłuszczowe i o niskim indeksie glikemicznym/wysiłkowym. Autorzy przeglądu zauważyli, że „najbardziej spójne dowody uzyskano w przypadku diety śródziemnomorskiej, obejmującej dowody na poprawę masy ciała, BMI, cholesterolu całkowitego, glukozy i ciśnienia krwi”.¹Dalsze porównanie 14 popularnych, nazwanych programów dietetycznych odchudzających i poprawiających zdrowie układu sercowo-naczyniowego wykazało, że chociaż dieta śródziemnomorska wykazywała nieco mniejszy wpływ na utratę wagi i parametry sercowo-naczyniowe po 6 miesiącach, była to jedyna dieta, która wykazała trwałe efekty po 12 miesiącach.²

To, co wyróżnia obecnie recenzowane badanie, to fakt, że porównuje ono dwie wersje diety śródziemnomorskiej i analizuje dane przez pryzmat zmian w jakości, a nie ilości węglowodanów spożywanych przez uczestników. Naukowcy doradzili wszystkim uczestnikom badania, aby stosowali dietę śródziemnomorską, przy czym grupa kontrolna stosowała bardziej tradycyjną dietę, a grupa interwencyjna wersję o „ograniczonym zużyciu energii”. Różnice między nimi są następujące: dieta o ograniczonej wartości energetycznej ma ograniczone górne limity spożycia białego chleba, makaronu, białego ryżu i alkoholu; bez dodatku cukru do napojów; minimalne zalecenie dotyczące produktów pełnoziarnistych i makaronów; oraz obniżone limity spożycia czerwonego mięsa, wieprzowiny, masła i śmietany.^3.4

Chociaż wszyscy mamy wrodzone poczucie, że rafinowane węglowodany są gorsze pod względem odżywczym od pełnych ziaren, owoców i warzyw, wskaźnik CQI pomaga nam określić ilościowo, w jaki sposób wybór jednego źródła węglowodanów faktycznie wpływa na zdrowie. CQI oblicza się na podstawie 4 komponentów, każdy w skali od 1 do 5, gdzie 1 oznacza najmniej optymalny, a 5 najbardziej optymalny. Te 4 składniki obejmują błonnik, indeks glikemiczny, stosunek pełnych ziaren do rafinowanych ziaren lub produktów zbożowych oraz stosunek węglowodanów stałych do płynnych.⁵

To, co wyróżnia obecnie recenzowane badanie, to fakt, że porównuje ono dwie wersje diety śródziemnomorskiej i analizuje dane przez pryzmat zmian w jakości, a nie ilości węglowodanów spożywanych przez uczestników.

W tym badaniu nie określono różnic pomiędzy najniższym i najwyższym kwintylem CQI, ale istnieje kilka badań, które to wykorzystują. Na przykład: Badanie kobiet z Ghany wykazało, że u kobiet, których dieta znajdowała się w najwyższym kwintylu wskaźnika CQI, rzadziej występowała otyłość ogólna i brzuszna. Dla porównania, w tym badaniu przeprowadzonym w Ghanie różnice między najwyższym i najniższym kwintylem dla każdego parametru były następujące: indeks glikemiczny Q1 = 66,3 +/- 3,1, Q5 = 63,5 +/- 5,9; węglowodany stałe/węglowodany ogółem Q1=0,900 +/- 0,046, Q5=0,967 +/- 0,019; Błonnik ogółem (g/dzień) Q1 = 17,3 +/- 3,6, Q5 = 25,5 +/- 8,4; oraz całe ziarno/ogółem Q1 = 0,003 +/- 0,038, Q5 = 0,191 +/- 0,166.⁶

Podczas gdy w innych badaniach analizowano markery zdrowia w oparciu o CQI uczestników w określonym momencie, w tym badaniu zbadano zakres zmian CQI od wartości wyjściowej do 6 i 12 miesięcy. Zatem dane nie opierają się na bezwzględnej wielkości spożycia przez każdego uczestnika; Opierają się one na tym, jak bardzo zmieniły się nawyki żywieniowe uczestników w trakcie badania. Osoby z najwyższym kwintylem CQI zwiększyły spożycie owoców, warzyw, pieczywa pełnoziarnistego, ryb, roślin strączkowych, błonnika i orzechów, a zmniejszyły spożycie rafinowanych zbóż, białego chleba, słodzonych napojów, czerwonego mięsa i wieprzowiny oraz produktów mlecznych. Ci, którzy na początku badania najmniej przestrzegali diety śródziemnomorskiej, na ogół wykazali największą poprawę CQI. Ponadto w grupie interwencyjnej zaobserwowano większą ogólną zmianę CQI i lepszą poprawę biomarkerów zdrowia układu sercowo-naczyniowego.

Inne badania wykazały, że wysokiej jakości węglowodany w postaci błonnika są powiązane z lepszym zdrowiem układu sercowo-naczyniowego. W 2019 rlancetopublikowali metaanalizę, która wykazała, że ​​spożycie błonnika i produktów pełnoziarnistych, ale nie indeksu glikemicznego, ma największy wpływ na wagę i zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Autorzy stwierdzili: „Dane obserwacyjne sugerują 15-30% spadek śmiertelności ogólnej i związanej z chorobami sercowo-naczyniowymi… porównując osoby spożywające najwięcej błonnika z konsumentami najniższymi… Redukcja ryzyka… była największa, gdy dzienne spożycie błonnika wynosiło od 25 g do 29 g. Podobne wyniki zaobserwowano w przypadku spożycia pełnego ziarna”.⁷

Podobnie koreańskie badanie opublikowane w 2020 r. dotyczyło zarówno białek, jak i węglowodanów. W koreańskim badaniu porównano dorosłych, którzy stosowali dietę umiarkowaną i wysokowęglowodanową, dzieląc ich dalej na tych, którzy jedli głównie białka roślinne i zwierzęce. Odkryli, że ci, którzy stosowali dietę niskowęglowodanową z wysokim spożyciem białka roślinnego, mieli najniższe czynniki ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.⁸

Ogólnie rzecz biorąc, dane potwierdzają wytyczne, które przyjęliśmy jako klinicyści od wieków: jedz pełnowartościową żywność, maksymalizuj ilość świeżych owoców i warzyw, minimalizuj rafinowaną skrobię i cukry oraz spożywaj produkty pochodzenia zwierzęcego z umiarem. Klinicznie możemy przyjrzeć się kryteriom stosowanym do określenia CQI i doradzić pacjentom, jak zoptymalizować dietę, aby utrzymać prawidłową wagę i zdrowie układu sercowo-naczyniowego. Systematyczna klasyfikacja jakości węglowodanów może pomóc pacjentom wyobrazić sobie, jak powinno wyglądać ich spożycie: Według tego badania należy spożywać co najmniej 25 gramów błonnika dziennie, wybierać produkty pełnoziarniste zamiast rafinowanych zbóż i cukru oraz minimalizować spożycie słodzonych napojów. Jeśli pacjenci potrzebują dodatkowych wskazówek i/lub muszą bardziej skupić się na kontroli glikemii, pomocne może być również wykorzystanie indeksu glikemicznego.

Jak jednak indywidualizować plany dla naszych pacjentów? Ciekawym pytaniem, które nasuwa mi to badanie, jest to, czy dieta dostosowana regionalnie ma również wpływ na zdrowie. Kiedy dowiemy się więcej o tym, jak nasza genetyka i epigenetyka wpływają na nas jako jednostki, spodziewam się, że odkryjemy, że przestrzeganie diety zgodnej z naszym dziedzictwem stanie się kluczowym elementem personalizacji optymalnej diety każdego pacjenta. Badanie to pokazuje, że mniej wyrafinowana wersja diety śródziemnomorskiej sprawdza się dobrze w przypadku osób pochodzenia śródziemnomorskiego. Dla porównania, wytyczne Japońskiego Towarzystwa Miażdżycy dotyczące profilaktyki miażdżycowej choroby układu krążenia są podobne do diety śródziemnomorskiej o obniżonej wartości energetycznej, z wyjątkiem zaleceń dotyczących zwiększenia spożycia wodorostów i produktów sojowych, a także zalecenia spożywania wyłącznie owoców o umiarkowanie niskiej zawartości węglowodanów.⁹

W Stanach Zjednoczonych mamy mieszankę kultur, rodzimą żywność, produkty, które dobrze tu rosną, i dostęp do produktów z całego świata. Czy doradzamy pacjentom, aby odżywiali się w oparciu o to, skąd pochodzi ich rodzina lub co dobrze rośnie w ich regionie, czy też istnieje uniwersalny plan, dzięki któremu wszyscy będą zdrowi? Z niecierpliwością czekam na kolejną porcję informacji.